Doktor Faustus

Serenus Zeitblom, przyjaciel i powiernik genialnego kompozytora Adriana Leverkühna, przystępuje do spisania jego żywota. Wspomnieniowa biografia kompozytora nasycona jest aktualną refleksją nad podobieństwem historii Adriana i historii narodu niemieckiego.

Doktor Faustus już od chwili powstania – a nawet wcześniej jeszcze, w trakcie prezentowania fragmentów powieści – stał się jednym z ważniejszych punktów w powojennej dyskusji na temat niemieckiej tożsamości. Dyskusja ta trwa do dzisiaj; do dzisiaj też książka Tomasza Manna odgrywa w niej istotną rolę. Ale obok tej dyskusji toczy się inna: to dyskusja na temat autonomii sztuki, suwerenności literatury. I tu również powieść Manna odgrywa rolę znaczącą: ta książka bardziej niż wszystkie inne jego dokonania skupia uwagę na etycznym wymiarze dzieła literackiego.

Leszek Szaruga